Сўнгги йилларда Ўзбекистонда олий ўқув юртлари ва шунга мос равишда олий ўқув юртларида таҳсил олаётган талабалар сони кескин кўпайди.
Таълим муассасалари сонининг кўпайиши билан юкламаларни оптималлаштириш ва таълим жараёнига замонавий рақамли технологияларни жорий этишга олиб келадиган фойдали рақобат муҳити шаклланмоқда.
2000-йилдан буён мамлакатимизда 130 та олий ўқув юртлари, жумладан, хусусий университетлар ва хорижий филиаллар очилди. Таълим тизимидаги энг аниқ ўсиш сўнгги беш-олти йил ичида қайд этилган. Президент ҳузуридаги Статистика агентлиги маълумотларига кўра, 2018-2019 ўқув йилида 98 та олий ўқув юрти собиқ мактаб ўқувчилари учун ўз эшикларини очган бўлса, 2000-йиллар бошида мавжуд олий таълим муассасаларининг сони 61-72 бирлик орасида ўзгариб турарди.
Бугунги кунда Ўзбекистондаги 199 та олий ўқув юртида миллиондан ортиқ киши таҳсил олмоқда. Уларнинг аксарияти Тошкент шаҳрида. Пойтахтимизда 86 та таълим муассасаси мавжуд. ОТМлар сони бўйича кейинги ўринларда Самарқанд, Бухоро ва Фарғона вилоятлари – 2022-2023 ўқув йилида мос равишда 15, 11 ва 11 та олий ўқув юртлари фаолият кўрсатган.
Университетларни молиялаштириш тузилмаси қуйидагича:
✓ 114 та давлат муассасалари
✓ 55 нодавлат
✓ 30 та хорижий
Ўзбекистон таълим тизимининг пойдеворига давлат олий ўқув юртлари қатори хусусий олий ўқув юртлари ҳам мустаҳкам ўрнашиб, турли касб-ҳунар эгалари бўлган мутахассисларни тайёрлади. Халқаро алоқалар бўйича дунёга машҳур мутахассислар ҳам университетларда бошқарув лавозимларига таклиф этилади.